Innovatieve ideeën op eindejaarsbijeenkomst van DPC

‘Innovaties in de pluimveesector’ was het leidende thema van de eindejaarsbijeenkomst van DPC op de Venco Campus in Eersel. Het werd een goede en geëntameerde middag,  waar een geïnteresseerde groep leden op af was gekomen. Word het een aanzet tot happiness in het business model?

De laatste bijeenkomst van DPC in 2014 werd op woensdag 19 november jl. in Eersel gehouden. De Venco Campus bood wederom onderdak aan een bijzondere afsluiting van een prachtig activiteitenjaar. Deze eindejaarsbijeenkomst stond in het teken van ‘Innovatie in de Pluimveesector’. Pluimveehoudend Nederland staat bekend als een innovatieve sector, maar door wijzigingen in de internationale concurrentieverhoudingen neemt de druk op veranderingen in het denken en doen toe. Samenwerken aan de pluimveehouderij van de toekomst staat daarom deze middag centraal. Co-creatie blijkt de sleutel te zijn tot het realiseren van doorbraken, die toekomst bepalend zijn voor de economie. Dus ook voor innovaties in de pluimveesector is co-creatie een belangrijke aanjager. Na een paar huishoudelijke mededelingen gaf Creapreneur Paul Rinkens de aftrap met een inspirerende warming up, waarna 11 leden van DPC een uitdaging pitchten, die zij graag samen met andere leden zouden willen aanpakken.

Strijd voor gezondheid
De middag in Eersel stond onder leiding van Ruud Duijghuisen, manager business development van Wageningen WUR. Vooraf aan de openingswoorden van Jan Wolleswinkel gaf Ruud het woord aan Diederik Fetter van Hotraco. Hij riep leden van DPC op, om ook in 2015 onder de vlag van Big Challenge een DPC team te formeren voor deelname aan de Alpe d’HuZes op 4 juni op de flanken van de Alpe d ‘Huez in de Franse Alpen. Door deelname en daaraan gekoppelde sponsoractiviteiten wordt geld ingezameld voor de strijd tegen kanker. Geïnteresseerden kunnen zich bij hem of bij Cor van der Ven van Vencomatic aanmelden. Hun contactgegevens zijn: D.Fetter@Hotraco.com en  cor.vandeven@vencomaticgroup.com.

Het jaar 2014 was me het jaartje wel, zo begon Jan Wolleswinkel zijn openingswoord. Het doel van DPC is om de Nederlandse pluimveehouderij internationaal goed neer te zetten. Dat lukt ons aardig, gezien de belangstelling op de VIV in Utrecht. De resultaten zijn er dan ook naar. We slagen er goed in om de aandacht op ons te vestigen en het werpt zijn vruchten af. Het was daarom even schrikken toen op 15 november vogelgriep op een pluimveebedrijf in het Utrechtse Hekendorp uitbrak. Door dat snel bekend was dat het om het hoogpathogene H5N8 influenza virus ging en de noodzakelijke maatregelen waren getroffen, was alles snel onder controle. (Na deze uitbraak zijn nog een bedrijf in Zuid-Holland en twee op het Kampereiland besmet en geruimd, red.). Deze snelle en doeltreffende actie is een goed voorbeeld en geeft ons de mogelijkheid, om Nederland internationaal blijvend goed neer te zetten.

Creëer happiness
De warming-up van de Maastrichtse horecaondernemer Paul Rinkens was, als je er open voor wilt staan, zeer inspirerend. Ook al hadden de voorbeelden weinig met pluimvee te maken, ze waren treffend voor hoe je moet denken bij het omzetten van een plan in resultaat. “Innovatie is heel simpel” volgens Rinkens, “de moeilijkheid is meestal de weg er naar toe”. Hij illustreerde dat door een lijn te trekken tussen twee punten. De simpele en korte weg is een rechte lijn, maar vaak is deze weg slingerend en lang. Het verschil is de benadering en het aantal valkuilen die je op die weg tegen komt. “We kennen allemaal de drift van teenagers, die alles anders zouden doen dan zij of haar ouders. Hun onbevangenheid en creativiteit stimuleert hen bij het kiezen van alternatieve wegen naar succes. Zij zijn geen eiken die blijven staan in de wind en om vallen als het te hard stormt, maar bamboes die mee buigen en niet omvallen hoe hard het ook waait. Rinkens refereerde hier naar uitspraken van de Britse schrijver en onderwijs specialist Ken Robinson, die ‘common sense’ de grootste vijand van creativiteit en innovatie betitelde. Hij vindt ook dat scholen de creativiteit doden, terwijl het hun taak is (naast het les geven in en ontwikkelen van lezen, schrijven en rekenen) het verbeteren van creativiteit, innovatie en ondernemerschap. Rinkens is een warm pleitbezorger van het (her-)gebruik van het bestaande. Hij ontwikkelt graag hotels in bestaande gebouwen en richt deze in met materiaal, dat gemakkelijk te plaatsen en te verplaatsen is. Zijn modulaire slaap en bad units zijn daar typische voorbeelden van. Hij kiest ook vaak voor kansarme mensen als personeel en biedt daklozen uitzicht op een nieuwe toekomst. Daarmee kiest hij bewust voor een business model, waarin de creatie van happiness centraal staat. Rinkens wenste all aanwezigen succes toe bij het integreren van blijdschap in de ontwikkeling van innovatieve ideeën. Men vergeet daarbij niet de geefhand van oma Grubbevorst; ofwel als je samen verder wilt komen moet je soms eerst iets geven alvorens je wat ontvangt.

Geanimeerde pitches
Na de stimulerende voorzet van Paul Rinkens werden elf samenwerkingsvoorstellen/pitches (zie tabel en separate verhalen) gepresenteerd door diverse leden van DPC. Elf korte inleidingen die een aanzet moesten geven tot twee gespreksrondes, waarbij de aanwezige leden hun belangstelling konden tonen voor de pitches. Na deze gespreksrondes lieten de deelnemers blijken blij verrast te zijn voor de interesse en dat het geheel aan de verwachting had voldaan. Het heeft veel stof tot nadenken gegeven en onverwacht nieuwe contacten zijn gelegd. Jan Wolleswinkel sloot de bijeenkomst af met te stellen, dat alles tegenwoordig snel gaat en dat we proactief moeten zijn in het ontwikkelen van nieuwe ideeën. Dat de gespreksrondes voor velen te kort waren geeft aan, dat we aan het doel van de bijeenkomst hebben beantwoord. De interesse voor innovatieve ideeën is er en dat moeten we warm houden door niet hier te stoppen maar door te gaan. En dat laatste begon direct daarna al tijdens het informele samen zijn bij het nuttigen van een drankje en hapje.

Pitches

Pitches voor innovatieve samenwerkingsvormen

Tijdens de eindejaarsbijeenkomst van DPC op 19 november jl. op de Venco Campus in Eersel zijn elf pitches voor innovaties en samenwerking tussen DPC leden gepresenteerd. Geïnteresseerden voor samenwerking of bijdrages in de discussies over de geponeerde ideeën spraken zich tijdens de bijeenkomst uit, maar deelname blijft open. Bedrijven of personen die mee willen denken of direct willen participeren kunnen zich ook nu nog bij de initiatiefnemers melden. 

1
Door Erwin Prinzen, Pas Reform
Het is een uitdaging om de rode draad van stuurparameters in de pluimveeketen te vinden en de posities in de keten te bepalen waar deze gestuurd en geanalyseerd kunnen worden (d.mv. data analyse). Daarnaast is helderheid gewenst over hoed deze data tussen de verschillende schakels in de pluimveeketen kunnen worden uitgewisseld.
In de broederij worden veel data verzameld waardoor de input en uitwisseling van kennis vanuit onder andere de Pas Reform Academy van grote waarde zou kunnen zijn voor de verschillende schakels in de keten.
Maar de vraag is hoe we alle verzamelde data kunnen uitwisselen/koppelen, opdat we een verbeterd inzicht krijgen van welke factoren binnen de gehele keten elkaar beïnvloeden.
Contact email: prinzen@pasreform.com

2
Van Top-opfok tot Top-leg
Door Marinus van Krimpen, WUR
De legsector verlangt leghennen met intacte snavels en een lange productiecyclus (leeftijd van 100 weken). Hiervoor  is het van essentieel belang, dat deze leghennen lichamelijk én gedragsmatig in staat zijn tot een dergelijke lange cyclus. Daarvoor moet het management tijdens de opfok- en legperiode aan een aantal randvoorwaarden voldoen.
Deze nieuwe eisen stellen nieuwe voorwaarden aan lichtschema’s. De sturing kan nog verder geperfectioneerd worden door een nauwkeurige afstemming met de voersamenstelling. Door een flexibel voersysteem op het opfok- en legbedrijf, waarbij energie, eiwit en mineralen onafhankelijk van elkaar gevarieerd kunnen worden, kunnen de groeicurve tijdens de opfokperiode en de lichaamsconditie en prestaties tijdens de legperiode nauwkeurig gestuurd worden. De techniek van dynamisch lineaire modellen is hiervoor een zeer geschikt tool. Verstrekking van vezelrijk verdund voer in de opfokperiode bevordert daarbij het voergericht gedrag en de voeropnamecapaciteit. In combinatie met sturing van gedrag en ontwikkeling door het aanbieden van de juiste lichtbron en -intensiteit wordt het aanleren van beschadigend pikgedrag voorkomen.
Wageningen UR Livestock Research heeft in de loop der jaren veel expertise op het gebied van pluimveevoeding, huisvesting, management en gedrag opgebouwd en heeft voor onderzoek eigen faciliteiten beschikbaar. WUR zou graag willen samenwerken met opfokorganisaties, diervoedersector, lichtdesigners en stalinrichters, om nieuwe kennis uit innovaties te kunnen vertalen naar respectievelijk opfokmanagement, voerconcepten, lichtconcepten en huisvestingssystemen.
Contact email: Marinus.vankrimpen@wur.nl en Thea.vanniekerk@wur.nl

 3
Realiseren en vermarkten van waarde in de vleeskuikenketen.
Door Bert Janssen, Trouw Nutrition
De Nederlandse vleeskuikenproductie is anders georganiseerd dan op andere plaatsen op deze aardbol. Waar wereldwijd kuikenvlees binnen integraties geproduceerd worden kennen we in Nederland het systeem van allemaal afzonderlijke schakels die elk hun eigen verantwoordelijkheid hebben en werken voor hun eigen financieel resultaat. Die eigen verantwoordelijkheid stimuleert inzet en leidt tot meer vakmanschap. Hierdoor kan Nederland m.b.t. productieresultaten voorop lopen in de wereld. Maar het nadeel is dat elke schakel gedwongen is om kritisch naar de eigen kostprijs te kijken. Men optimaliseert binnen één schakel van de keten. Kosten die gemaakt worden in de ene schakel maar pas voordeel opleveren in de volgende schakel zullen niet of niet altijd gemaakt worden.
Als Nutreco zijn we betrokken in de hele keten: in de Spaanse markt als integratie onder de naam Sada en in andere landen door middel van advies, additieven en modellen gesteund door ons eigen Poultry Research Centre in Toledo, Spanje.
Onze uitdaging is om te kijken hoe we, in onze regio, meerwaarde in de vleeskuikenketen kunnen realiseren. Minstens zo belangrijk is kijken hoe deze meerwaarde vervolgens in de keten terecht komt en ook nog bij de juiste schakel. Dit vraagt om een ander verdienmodel, waarbij een goede taakverdeling en data uitwisseling tussen de schakels in de keten van groot belang is. Hier ligt wellicht een overlap met de pitch van Pas Reform.
Contact email: bert.janssen@nutreco.com

4
Het pluimveevoer van de toekomst
Door Trudy van Megen
De meest urgente uitdaging voor de pluimveesector is darmgezondheid en daar heeft voer een grote invloed op. Voer dient optimaal afgestemd te zijn op de behoefte van kuiken en kip, rekening houdend met ontwikkelingsfase en gezondheidstoestand. Maar hoe maak je nu zo’n voer? Bij het zoeken naar een antwoord zijn mogelijke oplossingsrichtingen: het ontwikkelen van concrete parameters, zoals vroegtijdig onderzoek van de mest, water & voeropname, op basis waarvan de voersamenstelling aangepast kan worden voordat problemen zich bij de dieren in een ziektebeeld uiten. Verder kan ook veel geleerd worden van de werkwijze in de biologische sector. Feed Design Lab wil een kick-off organiseren rondom dit thema met als doel: vaststellen wat een eerstvolgende stap dient te zijn, wie dat kan organiseren en hoe die gefinancierd kan worden. Feed Design Lab zoekt bedrijven die hierin willen participeren.
Contact email: trudyvanmegen@feeddesignlab.nl

5
Blended learning: kans of bedreiging?
Door Eltjo Betlehem
Vaak wordt het gebruik van digitale kennisplatforms en E-learning gezien als toekomstgerichte (globale) vorm van kennisoverdracht. Inmiddels is op basis van wereldwijde ervaring duidelijk dat E-learning alleen werkt in combinatie met persoonlijke overdracht en coaching (blended learning). Blended learning is zeer geschikt voor de poultrysector, die wereldwijd werkt. Voor ons ligt er nu een uitdaging is om te komen tot praktische toepassingen.
Het Poultry Expertise Centre (in samenwerking met partners) heeft zowel inhoudelijke als technische expertise in blended learning. Het heeft E-learning poducten voor poultry op MBO/HBO niveau en heeft een internationaal netwerk op kennis. Om het werk van het PEC verder uit te dragen zoeken we andere partijen, om samen concrete projecten (op maat) op te pakken. Daarbij zoeken we mogelijkheden tot een gezamenlijke vermarkting van E-learning met en tot ondersteuning van activiteiten van de partners.
Contact email: e.bethlehem@ptcplus.com

6
 “Vleugellam”
Door Kathalijne Visser-Riedstra
Jaarlijks lijdt de pluimveesector 3-4 miljoen euro schade door vleugelletsel. Het project Vervoer Pluimveeketen van NVWA rapporteert, dat 3% van de kuikens omvangrijk vleugelletsel heeft. Vleugelletsel is zowel een welzijns- als kwaliteitsprobleem. Wanneer vleugelletsel ontstaat wordt op dit moment niet in kaart gebracht. Het kan zijn ontstaan vóór het vangen, tijdens het vangen, tijdens transport of op de slachterij.
De uitdaging waar de keten voor staat is om een meetinstrument te ontwikkelen, waarmee in kaart gebracht kan worden wanneer het vleugelletsel is ontstaan, zodat het rendement van de vleeskuikenketen en het dierenwelzijn verbetert. Dat meetinstrument moet- door de verkleuring rondom de vleugel te meten- oud van nieuw letsel kunnen onderscheiden. Op deze manier wordt al op verschillende slachterijen met succes automatisch het scoren van voetzoollaesies toegepast. Ook met het automatisch scoren van blauwe plekken is op een aantal slachterijen ervaring opgedaan, maar er is behoefte om dit verder door te ontwikkelen.
De WUR heeft innovatieve onderzoekers in huis, die hun kennis op het gebied van het ontstaan van vleugelletsel en het ontwikkelen van geautomatiseerde monitoringsinstrumenten tot nut willen brengen in de vleeskuikenketen. Om een meetinstrument voor vleugelletsel te kunnen ontwikkelen zijn software- en slachtapparatuur ontwikkelaars en slachterijen nodig, die willen werken aan een verbeterd rendement en gegarandeerd dierenwelzijn in de vleeskuikenketen. Wie wil meedoen?
Contact email: kathalijne.visser@wur.nl

7
Een goede begeleiding van het uitkomen van kuikens in de stal
Door Peter.Vingerling
X-Treck is een nieuw systeem van Vencomatic Group, wat het mogelijk maakt 18-daagse bebroede eieren te laten uitkomen in een grondstal, zodat kuikens direct na uitkomst beschikking hebben over voer en water en niet meer getransporteerd hoeven te worden. Vleeskuikenhouders nemen zodoende de laatste fase van het broeden van de broederij over. Dit vergt kennis van het broedproces en opvang van pas uitgekomen kuikens. Momenteel begeleiden dierspecialisten van Vencomatic Group de eerste klanten. Vencomatic Group zoekt partijen die kennis van het management van het ‘on-farm hatchen’ willen verspreiden en/of eventueel gebruikers van het X-Treck systeem willen begeleiden.
Contact email: Peter.Vingerling@Vencomaticgroup.com

8
Teaming up for Animal Health.
Door Gerard Wellenberg
Met Teaming up for Animal Health willen we in samenwerking met andere partijen in Nederland een breder palet aan diensten aanbieden. Niet richten op 1 discipline maar krachten bundelen. Het gaat om het opzetten van een concept (een model), om daarmee de klantvraag breder te kunnen benaderen. Doel van dit model zijn op maat gemaakte module(s) waarbij gestreefd wordt naar een meerjarig samenwerkingsverband.
Te denken valt aan het vormen van combinaties van bedrijven, die zich niet alleen richten op het verbeteren van bijvoorbeeld de veterinaire diagnostiek, maar ook op farm management, voorzien in vaccinbehoefte, voeding, het opleiden / geven van trainingen (boeken), hygiëne, etc., dus een model waarbij een ketenbenadering meer centraal staat. Een concreet voorbeeld is dat bij de oplevering van pluimveestallen tevens het diergezondheidsaspect meegenomen wordt, want dat wordt belangrijk nadat de dieren in de stallen geplaatst worden. Klanten zouden bijv. grote integraties in Rusland of China kunnen zijn.
Zij die zich aangesproken voelen tot dit concept en mee willen werken aan de uitwerking ervan worden verzocht contact op te nemen met de Gezondheidsdienst voor Dieren.
Contact email: g.wellenberg@gddiergezondheid.nl of j.workamp@gddiergezondheid.nl

9
Het nieuwe scharrelen: aandacht voor pluimveehouder, kip en milieu.
Door Peter Groot Koerkamp, WUR
Milieu en dierenwelzijn regels hebben er in de afgelopen jaren toe geleid dat we met nieuwe huisvestingssystemen te maken hebben gekregen. In strooiselstallen voor vleeskuikens en volières voor leghennen hebben we last van hoge ammoniak- en stof concentraties en ook emissies naar de omgeving. De ontlasting van de dieren is voor zowel stof als ammoniak de grootste bron. Bestaande oplossingen geven wel wat soelaas, maar zijn vaak óf duur óf beperken alleen de emissie óf verminderen welzijn van de dieren. Voor de lange termijn en volgende generatie huisvestingssystemen hebben we dus behoefte aan doorbraken, die beide problemen integraal oplossen: hoe kunnen we aan de scharrel- en foerageerbehoefte van vleeskuikens en leghennen voldoen zonder de ophoping van mest in de dierruimte of in ieder geval zodanig dat er geen stof en ammoniak ontstaat in de stal? Verschillende ideeën zijn al beschikbaar en we willen deze graag verder uitwerken en testen met bedrijfsleven. Wie denkt of doet mee?
Contact email: peter.grootkoerkamp@wur.nl

10
Meat quality issues in modern day broiler processing
Door Simone Pauling, Marel
Pluimveeslachterijen worden in toenemende mate geconfronteerd met kleur en structuur afwijkingen in het vlees van slachtkuikens. Bekende voorbeelden zijn ‘wooden breast’ en borstvlees met grote verschillen in kleur. Het zijn geen problemen die in de slachterij ontstaan, maar de slachterij wordt er wel door de afnemer voor afgerekend. Dit is een typisch probleem wat aangepakt moet worden door er verschillende schakels in de keten bij te betrekken. Daarbij kan worden gedacht aan fokkers, voerleveranciers, gezondheidsmedewerkers etc.  Maar belangrijk is in de eerste plaats dat we te weten komen wat de oorzaak van die verschillen is en welke oplossingen slachterijen geboden kunnen worden.
Contact email: Simone.Pauling@marel.com

11
Geïntegreerde systeemoplossing voor internationale markten.
Door Adriaan Vernooij 
Holland Africa Poultry Partners? Voor sommigen een begrip, voor anderen misschien nog een vraag. Met een breed consortium hebben we de afgelopen jaren gewerkt aan de opbouw van de pluimveesector in Ethiopië. Met lokale pluimveehouders, pluimvee organisaties en toeleverende bedrijven werken we aan het verbeteren van de pluimvee sector in het land. Vanuit onze analyse hebben we proactief dringende problemen opgepakt, voorbeeld: grootste bottleneck is de voorziening van eendagskuikens. Door gericht aandacht te besteden aan het functioneren van de broederijen hebben we met Nederlandse bedrijven en kennisinstellingen de resultaten kunnen verbeteren.
Dit project wordt nu voortgezet met trainingen in samenwerking met de Ethiopische overheid, waarbij NL bedrijven de apparatuur leveren, dat als demonstratiemateriaal in de trainingsstallen staat.
Deze vorm van intensieve samenwerking bestaat ook in andere landen. In Indonesië coördineren wij een project voor productie van veilig pluimveevlees. Dat project gaat om verbeteringen op het vlak van houderij, slachten en vermarkten inclusief het bevorderen van consumentenkennis op het vlak van veilig pluimveevlees. Hierin werken we samen met meerdere NL en Indonesische bedrijven en kennisinstellingen.
Soms werken we samen met verrassende partners. In Saoedi Arabië adviseren we met Price Waterhouse en Cooper  de overheid, om de pluimveevleesproductie te verhogen en te verbeteren en een productschap-achtige structuur op te bouwen voor betere samenwerking in de keten.
We zien ook mogelijkheden in Sri Lanka en Nigeria. Daar willen integraties zelf investeren in productieverbetering en professionalisering van de sector. Maar zij realiseren zich dat zij hierbij input van buiten af nodig hebben, omdat ze nog niet alles zelf beschikbaar hebben. Wij denken dat wij hier, met partners uit de pluimveesector in Nederland een goede ondersteuning kunnen bieden.
Onze rol als WUR is verkennen van de ontwikkelingen in de sector, uitwerken van innovaties in houderij systemen, partijen vanuit Nederland bij elkaar brengen en de landen waar we mogelijkheden zien, om in de lokale pluimveehouderij een professionalisering- en commercialiseringsslag te maken.
Maar daarvoor is wel een consortium van geïnteresseerde partijen nodig, die door een goede onderlinge samenwerking meer kunnen bereiken met elkaar dan alleen. Indien geïnteresseerd om gezamenlijk te gaan werken aan geïntegreerde systeemoplossingen neem dan contact op.
Contact email: adriaan.vernooij@wur.nl